پیمان

سکوت علما، سیرى ستمگر و گرسنگى ستمدیده [نهج البلاغه : خطبه ۳]

پیمان

سکوت علما، سیرى ستمگر و گرسنگى ستمدیده [نهج البلاغه : خطبه ۳]

پیمان

علم اسلامی-۱

پنجشنبه, ۱ آبان ۱۳۹۹، ۱۱:۱۳ ق.ظ

برای آن دسته از دوستانی که قائلند ما اصلا چیزی به اسم علم اسلامی نداریم، چند سوال مطرح میکنم:

۱- آیا ما چیزی به اسم اقتصاد سوسیالیستی یا سرمایه داری داریم؟

۲- آیا ما چیزی به اسم جامعه شناسی اومانیستی داریم؟

۳- آیا اینهمه «ایسم» های مختلف (مثل پوزیتویسم منطقی و ...) تاثیری در جهت روند پیشرفت علم فیزیک داشته اند یا نه؟ (برای این مورد میتوانید جستجویی درباره «حلقه ی وین» بکنید و همچنین آثار و سخنرانی های دکتر مهدی گلشنی را بررسی نمایید.)

آن چیزی که اجمالا به آن رسیده ام این است که هرچه علم و دانایی هست، همگی الهی و اسلامی است، اما ممکن است کسی که به آن علم رسیده است مشرک یا کافر باشد!

در واقع علم کافر یا مشرک کامل نیست، چرا که مبدا و نهایت اشیاء را کتمان می کند یا حداقل به دنبال شناخت آن نیست. ولی یک عالم مسلمان مبدا یک چیز، خود آن چیز و نهایت آن را با هم در نظر گرفته و همه را از خدا و با خدا می داند. 

پس شاید بتوان گفت که آن نظریات اطمینان دهنده ای که فیزیک دانان مشرک یا کافر به آن رسیده اند، غلط و خلاف واقع نیست (گرچه به مرور زمان بهبود می یابد، که این خاصیت علوم تجربی است)، اما کامل نیست و یک جهلی نسبت به مبدا و معاد در آن نهفته است. البته بسیار قابل توجه است که این جهل، احتمالا منجر به پیشرفت کند علم خواهد شد و فجایعی غیر انسانی به دنبال دارد (از جمله آنچه در استفاده از تسلیحات اتمی یا شیمیایی علیه مردم مظلوم در طول تاریخ مشاهده شده است).

به صورت خلاصه شاید بتوان گفت علم الهی، علمی است که با مدد آموزه های الهی (عقل و نقل) به دنبال کشف هرچه بیشتر و کاملتر خلقت است. همواره یک عالم الهی متوجه این موضوع است که هرچه میبیند، میشنود و میداند همه آفریده خداوند قادر متعال است و همین خداوند است که این قدرت فهم را به او داده و با ارائه‌ی بهترین روش زندگی او را در فهم خلقت و عمل به بهترین نحو راهنمایی کرده است. لذا در قرآن و احادیث علاوه براینکه بهترین آموزه های علوم انسانی بیان شده است، برترین نظریات کیهان شناسی و نظام خلقت (فیزیک، شیمی و ...) بررسی گشته و راهنمایی های بسیاری برای کشف واقع ارائه شده است. همانطور که در علم فقه، علما در روایات فقهی بسیار تامل می‌کنند و به اصول نابی میرسند، عالمان علوم طبیعی هم می‌توانند با تفکر در آیه های مربوط به کیهان شناسی و نظام خلقت برکات زیادی بدست آورند‌.

این مبحث بسیار مبحث گسترده ای است که نتایج آن منجر به تغییر رویکردی اساسی در تمامی حوزه های زندگی انسان خواهد شد.

سعی بنده این خواهد بود که با کمک شما دوستان این مبحث را در کلمه کلیدی «علم دینی» دنبال کنم.

  • حسین اسمعیل زاده

اسلام

حدیث

علم

علم اسلامی

علم دینی

قرآن

نظرات (۱)

با سلام

نفس علم و تحقیقات علمی با پیش فرض قرار دادن گزاره ها مخلاف است مگر آن که چاره ایی نباشد. یعنی تا جایی که میتوانیم باید فرضیات را کم کنیم. فرض وجود خدا سپس مهربان بودنش سپس اعطای قوه ادراک از سوی او به ما فرضی نالازم جهت تحقیقات علمی است.

 

مورد دیگری که در متن دیدم و ارزش بیان دارد این است که آنجا که نگارنده به سلاح های شیمیایی اشاره میکند ظاهرا تفاوتی بین سه مفهوم علم و تکنولوژی و استفاده کننده از تکنولوژی قائل نیست. شما تنها میتوانید ادعا کنید که بهتر آن است که استفاده کننده از تکنولوژی مشرک نباشد

پاسخ:
سلام علیکم.
ظاهرا تمامی تحقیقات علمی با پیش فرض هایی همراه است. بدیهی ترین پیش فرض یک تحقیق علمی عبارت است از اینکه جهان اطراف ما قابل فهم است! یا پیش فرض دیگری که تقریبا تمامی دانشمندان فیزیک دارند این است که قانونی که در محیط آزمایشگاهی بدست می آورند در کهکشانی با میلیون ها سال نوری فاصله از ما نیز برقرار است! در صورتی که اگر میخواستند تنها تجربه صرف را معیار قرار دهند نمی توانستند همچنین قضاوتی کنند! جالب است که دانشمندان در ابتدا فرضیه هایی مطرح می کنند و سپس برای آزمایش آن ها دست به تجربه می زنند! اگر اسم این فرضیه ها، پیش فرض نیست، پس چیست؟ در این زمینه که پیش فرض ها چه تاثیری در نگاه ما به جهان اطراف دارند می توان به کتاب «تحلیلی از دیدگاه های فلسفی فیزیکدانان معاصر» اثر دکتر گلشنی مراجعه کرد. 
در ضمن بنده نگفتم که وجود خداوندی که اسلام ارائه می کند را پیش فرض قرار دهیم. بنده تنها نظر شخصی خود را به عنوان یک مسلمان ارائه کردم که به نظر بنده، نظر اسلام درباره ی علم اینگونه است. 
اثبات اینکه خدایی واحد وجود دارد که خالق و پروردگار است نوشته ی جداگانه می طلبد که بنده به نوبه خود تلاشی را در این نوشته ارائه کرده ام:
http://peyman12.ir/1399/05/16/existence-of-god

در مورد بخش دوم فرمایش شما راجع به تفاوت میان علم، تکنولوژی و استفاده از تکنولوژی، ظاهرا منظور شما این است که علم کاملا موضعی بیطرفانه نسبت به حقیقت دارد ولی استفاده از تکنولوژی اینگونه نیست. درست است که علم به معنای کشف واقع، جهت گیری ندارد، اما شخصی که توجه به مبدا و معاد نداشته باشد، علمش ناقص است و به همین دلیل هم شاید برایش فرقی نکند که از این علم در چه راهی استفاده می شود. علاوه بر این توجه به مبدا و معاد منجر به توجه به راهنمایی های خالق می شود که بهترین روش ها برای کشف واقع را به ما داده است، عقل و نقل. در ضمن منظور من از علم، مطلق دانش و آگاهی است که احتمالا شامل استفاده و نحوه استفاده از علم. هم می شود.


ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی