تفکرات قرآنی - سوره جن - ۱
حالا چرا سوره جن؟ اسمش که ترسناک به نظر میرسد!
دلیلش برمیگردد به آیاتی از این سوره که مشتقی از سه حرف اصلی «ق س ط» در آن بکار رفته است.
تصمیم گرفتم که به عنوان تمرین عربی (چون نزدیک به سه ماه است که در معهد الضاد دارم عربی میاموزم) و تمرین تدبر در قرآن این سوره را انتخاب کنم (خود این واژه تدبر هم عجب واژه خوبی برای تفکر است!) را انتخاب و بررسی کنم.
آیه اول این سوره عبارت است از:
«قُلۡ أُوحِیَ إِلَیَّ أَنَّهُ ٱسۡتَمَعَ نَفَرࣱ مِّنَ ٱلۡجِنِّ فَقَالُوٓاْ إِنَّا سَمِعۡنَا قُرۡءَانًا عَجَبࣰا»
یکی از علایق همیشگی من، بررسی نحوی و صرفی آیات قرآن بوده است.
بیایید از این آیه شروع کنیم:
زبانهایی که دوست دارم بیآموزم
- زبان عربی برای قرآن و حدیث
- زبان روسی برای ادبیات و کارهای مهندسی
- زبان آلمانی برای فلسفه (مثل مارکس) و مهندسی
- زبان فرانسوی برای فلسفه (مثل میشل فوکو)
کنش سیاسی
کنش سیاسی بدون هدف، بی معناست و در بهترین حالت به جنگ قدرت می انجامد.
تلاش برای دستیابی به قدرت اگر بدون اهدافی عقلانی و شرعی باشد، از نفس برمی خیزد و شیطانی است.
اما اگر اهدافی الهی با روش هایی الهی دنبال شوند، قدرت و دستیابی به آن لازم است چراکه بدون قدرت یا کار خاصی از ما برنمی آید و یا اثر نهایی خود را ندارد.
در زمان هایی هم که ناتوان از دستیابی به قدرت هستیم، باید مشغول تیم سازی، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی باشیم و مبارزات سیاسی خود را مخفیانه پیگیری کنیم.
اهداف یک مبارزه سیاسی اسلامی در ایران حاضر چه می تواند باشد؟
این پرسشی است که چندوقتی است ذهنم را درگیر کرده است... جواب اولیه ای که از آیات قرآن به آن دست یافته ام «اقامه قسط» است. حکمت بعثت انبیا این است که مردم را به اقامه قسط فراخوانند.
اخیرا تحقیقی را درباره این مفهوم و موارد استفاده آن در قرآن انجام می دهم. امید دارم که از طریق این مفهوم بتوان به اهداف اصلی یک حکومت اسلامی-قرآنی دست یافت.
حزب و تشکیلات
بسم الله
خیلی به راهاندازی حزب و تشکیلات، گسترش و حفظ آن فکر میکنم.
این کار چندین و چند مقدمه لازم دارد که باید برای حزب مربوطه اندیشیده شود:
۱- هدف از تشکیل حزب چیست؟
۲- مرامنامه حزب چیست؟ حزب براساس کدامین ایدئولوژی کار میکند؟ انسانشناسی و جهانشناسی حزب مربوطه، چگونه است؟
۳- نحوه جذب اعضا چگونه باید باشد؟
۴- اعضای دائمی را چگونه باید تامین مالی کرد که حزب وامدار سرمایهداران و یا گروههای ذینفع نشود؟
مخصوصا این آخری که اهمیت بسیار بالایی دارد...
سیاست در قرآن - ۳
«بسم الله الرحمان الرحیم»
در راستای نوشته روز پیشین باید اضافه کنم که مطالعه در رابطه فرهنگ ایران و اسلام و همچنین مطالعه درباره فرهنگ ایرانیان و مسلمانان معاصر (که تشابهات و تفاوتهایی دارند)، کاری واجب و الزامی است.
هر تعریفی که از پیشرفت داشته باشیم و هر هدفی را که برای جامعه خود به عنوان هدف والا بپنداریم، ناچاریم تا برای رسیدن به آن ابتدا بدانیم که چقدر تا آن فاصله داریم؟ برای اندازهگیری این فاصله قبل از همهچیز باید بدانیم که در کجا ایستادهایم؟ مختصات فرهنگی ما چگونه است؟ پاسخ به این پرسشها علاوه بر اینکه به خودآگاهی ما از وضع کنونی کمک میکند، ما را از این بی هویتی و بی خویشتنی میرهاند.
بالاخره خواهیم دانست: ۱-ایران کجاست؟ ۲-ایرانی کیست؟ ۳-اسلام چیست؟ ۴-مسلمان چگونه میزید؟ ۵-ایرانی و مسلمان معاصر، چگونه زیستی دارند؟ ۶-آیا مسلمان و ایرانی معاصر به ایرانی و مسلمان بودن خود (مطابق آنچه فرهنگ ایرانی، کتاب و سنت اسلامی و عقل عرضه میکنند) پایبند است یا در ملغمهای از ناآدابهای جهان معاصر گم گشته؟
به نظر پاسخ به این پرسشها بسیار اهمیت دارد و باید در راستای پاسخگویی به آنها گامهای جدی برداشت. اگر ما روزی بفهمیم که «ایرانی مسلمان حقیقی» کیست، به جهان چگونه مینگرد و در جهان خارج چگونه عمل میکند؛ آن روز، زمانی است که خواهیم دید این «ایرانی مسلمان» بودن ارزشش را دارد یا نه؟
گذشتگان و بزرگان این سرزمین، به این پرسش پاسخ «آری» دادهاند. این ایده ارزش جنگیدن دارد، نه به خاطره اینکه سودی به ما میرسد (که صد البته میرسد!) و نه به این خاطر که صدها خطر احتمالی را دفع میکند (که میکند!)، بلکه تنها و تنها به این دلیل که این بهترین کار است؛ برای اینکه ایرانی مسلمان بودن، عقلانیترین کار ممکن برای امثال من است!!
و اما بعد.
پیروی نوشتهها، ابتدا باید بررسی کنم که چه کلماتی در قرآن هستند که به مفاهیم زیست سیاسی انسانها اشاره کردهاند. چندی پیش در سفر مشهد (۴ تا ۸ فروردین همین سال) به کتابی از آقای سید احمد علمالهدی (امام جمعه فعلی مشهد) برخورد کردم با نام «سیاست در قرآن» که کتابی دو جلدی است و در آن سعی کرده است تا با توجه به سرفصلهای علوم سیاسی که در دانشگاهها تدریس میشوند و بین دانشمندان این حوزه رایج است، کلمات و عبارات مربوطه از قرآن را استخراج کند و با کمک آنها نظام سیاسیای که در قرآن مطرح شده است را بیان کند.
برای شروع میتوان از کلماتی که ایشان در کتاب خود آوردهاند شروع کرد و هریک از کلمات گفته شده را در قرآن کریم مورد ارزیابی قرار داد.
سیاست در قرآن - ۲
«بسم الله الرحمان الرحیم»
سیاست در قرآن-2
یکی از کارهای اولیه در ارتباط با این تحقیق این است که کلمات مربوط به حوزه سیاست را در قرآن پیدا کنم و سپس در چند حوزه این کلمات را بررسی کنم:
این کلمات و هم ریشههای آنان در کدامین آیات قرآن آمدهاند؟
با توجه به آیاتی که این کلمات و هم ریشههایش در آنان استفاده شده است، چه کلمه معادل فارسی میتوان برای آن در نظر گرفت؟
سامانهای که قرآن به عنوان سامانهی الگو در زمینه حکرانی معرفی میکند، چگونه سامانهای است؟
پ.ن: از جمله نکات فرعی میتوان به موارد زیر اشاره کرد: ۱- بهتر است تمامی یادداشتها دیجیتال باشند (اگر رایانه در دسترس نبود میتوان از گوشی استفاده کرد)، ۲- باید کتابهای مطرح نوشته شده در زمینه سیاست را به صورت جدی مطالعه کرد، ۳- باید در زمینهی شیوههای تحقیق در قرآن مطالعه کرد. از جمله کتابهای خوب در این زمینه میتوان به «قرآن شناخت» اثر استاد خرمشاهی اشاره کرد. ایشان در این کتاب منابع بسیار دیگری را معرفی کردهاند و علوم لازم برای تحقیق در قرآن را معرفی نمودهاند. در مجموع مطالعه این اثر موجب آشنایی سطح بالایی با فرهنگ قرآن میشود. ۴- مطالعه دروس حوزوی و ادبیات عرب را باید با جدیت بسیار پیگیری کنم. در واقع میخواهم، مجتهد مسلم سیاست شوم.
سیاست در قرآن - ۱
بسم الله
برای بررسی یک موضوع در قرآن و در واقع پرسش از ایشان، بهتر است ابتدا پرسش خود را دقیق و مشخص بنویسیم. بعد، کلماتی که قرآن در آن رابطه بکار برده است را پیدا کنیم. سپس کاربرد این کلمات در قرآن را در نظر گرفت تا بتوان به نظر قرآن در آن عرصه دست یافت. اینگونه امید است تا به علمی قرآنی دست یافت.
چند صباحی است که به حکمرانی مطلوب از دیدگاه قرآن میاندیشم:
«از نظر قرآن، که کلام خداوند است، بهترین شیوه حکمرانی میان مردم چیست؟»
این اولین پرسش است. پرسشهای بعدی به قرار زیر است:
برای رسیدن به این جایگاه مطلوب، چه باید کرد؟
با توجه به وضع فعلی جامعه من، نقطه شروع بهینه کجاست؟
و...
و البته خود قرآن پرسشهای بهتری را مطرح خواهد کرد که پاسخهای آنها را نیز داده است!!
با ادب چون چمران
"بسم الله"
خوب است که در سال نو چند تصمیم مهم بگیریم و خود را به عمل به آنها پایبند بدانیم. به نظرم مهمترین تصمیم بنده در این سال پیش رو، با ادب و نزاکت صحبت کردن در همه حال و همه جا است.
تابحال مصاحبهها و صحبتهای چمران را از تلویزیون یا بسترهای دیگر دیدهاید؟ انگار که دارد از روی یک متن از پیش نوشته شده که چندبار ویرایشش کرده، میخواند!
در رثای دوری
از قدیم هم میگفتند که دوری یار و ناکامی از وصال او رنج فراوان دارد. رنجی روحی که در عین بهرهمندی از تمامی نعمات، انسان را سرگشته وادی حیرت میکند.
برای ما میگفتند که شاعرانی مثل حافظ وقتی از دوری یار میگویند برای نرسیدن به خداست که ناله میکنند... اما برای هر انسانی که دل در گروی معشوقی خاکی دارد این موضوع از روز روشنتر است که دوری بعد از وصال، مثل مرگ است. مثل دود خفهکنندهای است که بعد از خاموش شدن آتش و خاکستر شدن همهچیز حاصل میشود... وقتی خانه دل سوخته و هیچ نمانده، تازه زمان خفگی و بغضهای فروخورده شروع میشود.
شاید خدا این دوریها را قرار داده است تا ما بزرگ شویم و بزرگ ببینیم. دیدمان وسیع شود و معشوق واقعی را دریابیم. گویند راه این معشوق، خودِ رسیدن است، اما چه خوش باشد آن زمانی که به او برسیم... تنها او باشد و او و غیر از او، هیچ.
موضوعات چالشی
موضوعاتی که در ادامه میآورم، ذهن من را درگیر کردهاند که امیدوارم برای آنها از قرآن و احادیث جوابهایی عقلانی پیدا کنم:
۱- اثبات وجود خداوند یکتا که خالق و پرورشدهندهی تمام موجودات جهان است،
۲- اثبات عادل بودن این خدا،
۳- اختیار و محدودهی آن.
دستهبندی
کلمات کلیدی
آخرین مطلب
بایگانی
- شهریور ۱۴۰۳ (۲)
- مرداد ۱۴۰۳ (۲)
- ارديبهشت ۱۴۰۳ (۲)
- فروردين ۱۴۰۳ (۲)
- اسفند ۱۴۰۲ (۱)
- دی ۱۴۰۲ (۱)
- آذر ۱۴۰۲ (۴)
- آبان ۱۴۰۲ (۳)
- شهریور ۱۴۰۲ (۲)
- مرداد ۱۴۰۲ (۴)
- تیر ۱۴۰۲ (۱)
- فروردين ۱۴۰۲ (۱)
- بهمن ۱۴۰۱ (۱)
- دی ۱۴۰۱ (۱)
- آذر ۱۴۰۱ (۱)
- آبان ۱۴۰۱ (۴)
- مهر ۱۴۰۱ (۲)
- شهریور ۱۴۰۱ (۱)
- خرداد ۱۴۰۱ (۳)
- شهریور ۱۴۰۰ (۱)
- مرداد ۱۴۰۰ (۱)
- اسفند ۱۳۹۹ (۲)
- آذر ۱۳۹۹ (۱)
- آبان ۱۳۹۹ (۱)
- مهر ۱۳۹۹ (۲)
- مرداد ۱۳۹۹ (۴)